Dünya Gazetesi Yazarı Naki Bakır, BDDK verilerine göre dolar ve TL mevduatın il bazında dağılımını inceledi. Bakır, yazısının girişinde, “Yılın ilk dokuz ayında ülke genelinde mevduat hacminde dövizin payında ciddi bir düşüş yaşanırken, Aksaray, Nevşehir, Kırşehir ve Yozgat gibi Orta Anadolu illeri ilk sıralarda yer almaya devam etti. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından açıklanan aylık toplu rakamlar “Verilere göre toplam yurt içi mevduat Ocak-Eylül döneminde yüzde 49,7 artarak 4,1 trilyon lira artarak 12 trilyon 354 milyar liraya ulaştı.”analizini paylaştı.
Bakır yazısına şöyle devam etti:
“Bu tutarın 7 trilyon 641,1 milyar TL’si, 4 trilyon 712,9 milyar TL’si döviz mevduatlarından oluştu. 2022 yıl sonu ile karşılaştırıldığında TL mevduat cari yüzde 64 ile enflasyonun üzerinde artış gösterirken, 2022 yılsonunda nominal büyüme gerçekleşti. Döviz mevduatın TL fiyatı yüzde 31 oldu, 1’de kaldı.
2022 yılında TÜFE bazında yüzde 49,86 olan dokuz aylık enflasyon oranı düşürüldüğünde, TL mevduatta ‘reel’ bazda yüzde 9,4 artış olurken, döviz mevduat hacminde ise yüzde 12,5 azalma olduğu belirlendi. döviz kuru farkı da dahil olmak üzere reel olarak. “2022 yılı sonunda toplam mevduat hacminin yüzde 43,6’sını oluşturan döviz tevdiat hesaplarının payı bu yıl dokuz ayda 5,4 puan azalarak Eylül sonu itibarıyla yüzde 38,2’ye geriledi.”
MEVDUATIN YARISI İSTANBUL’DA
Nüfusu ve ekonomik büyüklüğü nedeniyle toplam yurt içi mevduatın yaklaşık yarısı, yani yüzde 44,9’u olan 5 trilyon 550,2 milyar lira İstanbul’da bulunuyor.
İstanbul, 3 trilyon 384,9 milyar lira ile toplam TL mevduatın yüzde 44,3’ünü, 2 trilyon 165,3 milyar lira ile döviz mevduatının yüzde 45,9’unu barındırıyor. İlin toplam mevduatının yüzde 39’u döviz cinsindendir. Toplam mevduat hacminde İstanbul’u 1 trilyon 797,2 milyar lirayla Ankara, 668,4 milyar lirayla İzmir takip ediyor.
BAYBURT MEVDUAT ZAYIF
Bakır’ın analizine göre Türkiye’deki toplam TL mevduatın yüzde 64,9’u bu üç büyük ilde bulunuyor. Mevduatın en yüksek olduğu ilk 10 il arasında sırasıyla Antalya, Bursa, Kocaeli, Adana, Muğla, Konya ve Gaziantep yer alıyor. En az mevduatın olduğu iller ise 2,9 milyar lira ile Bayburt, yaklaşık 3,6 milyon lira ile Ardahan, 4,1 milyar lira ile Hakkari, 4,5 milyar lira ile Kilis ve 6,2 milyar lira ile Gümüşhane oldu.
DOLAR ZENGİNİ İLLER
Makalede illerin dolar mevduat tasarrufları da incelendi. Bakır’ın analizine göre, “Toplam mevduatta döviz payının en yüksek olduğu il, Eylül sonu itibarıyla yüzde 48,9 ile Aksaray’dır. Bu il, dolarizasyon oranı 2022 sonuna göre 8,8 puan gerilese de ilk sıradaki yerini koruyor. Bu il, Dövizin en yüksek payı yüzde 46,4 ile Nevşehir’de görülürken, Kırşehir’i yüzde 46,2 ile Yozgat ve yüzde 45,4 ile Kütahya takip etti. Mevduat içinde dövizin payı yüzde 45,3 ile Yalova, yüzde 45,2 ile Bayburt, yüzde 45,2 ile Karaman ve Elazığ oldu. Yüzde 44,4 ile Antalya yüzde 43,9 ile ilk 10 il arasında yer alıyor.”
